Een Russische kerst

Als december nadert, kan ik niet helpen om alleen maar aan een ding te denken: kerst! Britse kersttradities zijn bekend gebied voor mij, aangezien ik geboren en getogen ben in het Verenigd Koninkrijk. Om uit te vinden wat er tijdens een Russische kerst gebeurt was spannend en een beetje anders dan wat ik had verwacht!

Laten we bij het begin beginnen, de Russen vieren eigenlijk Nieuwjaar in plaats van kerst. Dit werd de verplicht tijdens het Sovjetregime, omdat de regering atheïst was en religieuze vieringen verbood.

Veel Russen, maar zeker niet alle, erkennen Kerstmis nog gewoon. Een Russische kerst valt op 7 januari vanwege het gebruik van de Orthodox-Christelijke kalender. Voor velen is dit niet het belangrijkste evenement van de winter. Nieuwjaar wordt veel groter uitgepakt!

De opbouw begint natuurlijk al voor het Kerstmis is! Vanaf begin november worden winkels bevoorraad met feestelijke spulletjes. Schaatsbanen komen als paddenstoelen uit de grond in parken en zelfs op het Rode plein vanaf het einde van de herfst. Kerstbomen (of Nieuwjaarsbomen zoals ze hier heten) worden meestal twee weken voor het hoofdevenement in huis opgezet. Sommige Russen staan er echter bekend om dat ze hun decoraties laten hangen tot maart!

Traditionele glasdecoraties en vooral de vintage Sovjet-decoraties die je soms op vlooienmarkten vindt, zijn prachtig, met ontwerpen zoals kosmonauten en personages uit Russische folklore en sprookjesverhalen. De meeste families hebben speciale decoraties dat al generaties in de familie zit. Mensen komen in de sfeer met schaatsen, gaan kijken naar de Notenkraker bij de ballet of naar hun favoriete seizoen films zoals The Irony of Fate en Carnival Night.

Oudejaarsdag in Rusland

Op Oudejaarsdag zelf verzamelen familie en vrienden zich, en om ongeveer 9 of 10 uur ‘s avonds wordt er gefeest met een grote tafel vol met Russische salades en gerechten. Geen tafel tijdens Nieuwjaar zou compleet zijn zonder Olivier salade, met gekookte aardappel en wortel, dille augurk, groene erwten, eieren en ham in mayonaise gekruid met een vleugje mosterd. Andere gerechten zijn ‘haring in een jasje‘ (in het Russische селёдка под шубой, wat letterlijk vertaald wordt naar “haring onder een bontjas”), mandarijnen en natuurlijk champagne. Een maaltijd met een Russische bedrijf is de kans om iedere minuut je glas te heffen en een toast te maken. Nieuwjaar is hier geen uitzondering op, wanneer iedereen het jaar herdenkt en een toast uitbrengt voor de toekomst.

Om 23:55 houdt de president van de Russische Federatie een toespraak dat op iedere zender (Ja, echt!) wordt uitgezonden. Voor de toespraak is er de Spasskaya Bashnya te zien – de belangrijkste klokkentoren van het Kremlin op het Rode Plein. Dit is wanneer de ‘kuranty‘, of luiden van de klok en het aftellen begint. Het is eigenlijk meer optellen, want de Russen beginnen met tellen bij nul naar twaalf, en binnen deze tijd is het belangrijk dat je de champagnekurk van de fles hebt geknald! Een ander unieke Russische traditie voor deze tijd van het jaar is het snel opschrijven van een nieuwjaarswens op een stuk papier, dit te verbranden, de restanten in je champagne glas te gooien en dit in een keer op te drinken, en dat allemaal in slechts 12 seconden! Maar de russen weten wel raad met activiteiten waar alcohol in het spel is.

Voor sommige families en vrienden, is het dan tijd om de cadeautjes open te maken en naar buiten te gaan. Iedereen is buiten, groet de buren en steekt vuurwerk af. Voor de kleine kinderen zijn er de volgende morgen cadeautjes te vinden, die Ded Moroz (letterlijk oude Man of grootvader vorst), de Russische kerstman heeft gebracht, met de hulp van zijn kleindochter Snegurochka, het sneeuwmeisje van de sneeuw. De hele nacht wordt er gevierd en van slapen komt er weinig want er wordt continu vuurwerk afgestoken in iedere stad.

Nieuwjaarsdag is, afgezien van de cadeautjes voor de kinderen, een rustdag. Zelfs Moskou is dan een spookstad. Bijna alles is gesloten, met uitzondering van parken en schaatsbanen. Iedereen die genoeg slaap heeft gehad of niet te veel heeft gedronken en dapper genoeg is om buiten te komen, vind je vaak slenterend langs alle festiviteiten of schaatsend op de ijsbaan.

In de volgende dagen bezoeken sommige hun familie en vrienden en eten wat overgebleven is van het diner. Kerst op de 7e kan betekenen dat er een familiediner is, maar de meest gebruikelijke traditie is de avondmis. De bekendste hiervan wordt live uitgezonden op tv vanuit de kathedraal van Christus onze Verlosser in Moskou door priester Kirill, met de aanwezigheid van de president.

Een Russische kerst, of liever gezegd, Russisch nieuwjaar is dus nogal een bezienswaardigheid. Als je altijd droomde van een witte kerst, ga dan naar Rusland voor de ervaring van je leven tijdens de beste tijd van het jaar!

Ellen